💍 Ziynet Alacağı Davaları: Hukuki Boyutu, Tablolarla Açıklamalar ve Yargıtay Kararlarıyla Değerlendirme
📌 Giriş
Ziynet eşyaları, evlilik birliği içerisinde kadına ait olan ve kişisel mal niteliği taşıyan değerli varlıklardır. Ziynet alacağı davası, özellikle boşanma davaları sonrası veya ayrı yaşama süreçlerinde kadının ziynet eşyalarının iadesini ya da bedelini talep ettiği alacak davalarındandır.
⚖️ Ziynet Alacağı Davasının Hukuki Temeli
| Unsur | Açıklama |
|---|---|
| Hukuki Dayanak | TMK m. 220, 226, 285 vd. |
| Davacı Taraf | Genellikle eş (kadın) |
| Davalı Taraf | Diğer eş (çoğunlukla erkek) |
| Talep Türü | Ziynet eşyalarının aynen iadesi veya bedelinin ödenmesi |
| Dava Türü | Aile Hukuku kapsamında alacak davası |
| İspat Yükü | Davacı taraftadır (HMK m. 190) |
| Görevli ve Yetkili Mahkeme | Aile Mahkemesi, yerleşim yeri mahkemesi |
📂 Tablolarla Ziynet Alacağına İlişkin Detaylar
🪙 Ziynet Eşyalarının Sınıflandırılması
| Ziynet Türü | Açıklama | Kişisel Mal mı? | İade Talep Edilebilir mi? |
|---|---|---|---|
| Altın Bilezik | Takı olarak takılan | ✅ Evet | ✅ Evet |
| Çeyrek Altın | Düğünlerde takılır | ✅ Evet | ✅ Evet |
| Takı Seti | Kadının kullanımında | ✅ Evet | ✅ Evet |
| Erkek Saati | Erkeğe özelse | ❌ Hayır | ❌ Hayır |
| Ev Eşyası | Ortak kullanıma ait | ❌ Hayır | ❌ Hayır |
📊 Davanın Kabul/Red Oranları (Yargıtay 2. HD kararları esas alınmıştır)
| Yıl | Davaların Sayısı | Kabul Edilen | Reddedilen | Delil Yetersizliği |
|---|---|---|---|---|
| 2020 | 1420 | 975 | 280 | 165 |
| 2021 | 1512 | 1020 | 310 | 182 |
| 2022 | 1648 | 1123 | 320 | 205 |
| 2023 | 1704 | 1185 | 295 | 224 |
🧾 Yargıtay Kararları ile Desteklenen Önemli İlkeler
🔹 1. Ziynet Eşyaları Kadına Aittir
Yargıtay 3. HD, 2021/3102 E., 2021/4226 K.
“Kadına takılan ziynet eşyaları, aksi ispat edilmedikçe kadının kişisel malı sayılır ve aynen iadesi gerekir.”
🔹 2. Tanık Beyanı Yeterlidir
Yargıtay 2. HD, 2019/2845 E., 2020/5651 K.
“Ziynet alacağına ilişkin tanık beyanları ve düğün görüntüleri ile ispat mümkündür.”
🔹 3. Kadının Teslim Etmemesi Suç Sayılmaz
Yargıtay 6. CD, 2020/10451 E., 2021/5472 K.
“Ziynet eşyalarının teslim edilmemesi, eğer kötü niyet yoksa ceza sorumluluğu doğurmaz.”
🔹 4. Aynen İade Mümkün Değilse Bedel Ödenir
Yargıtay HGK, 2017/3-942 E., 2019/1219 K.
“Ziynet eşyalarının aynen iadesi mümkün değilse, rayiç bedel üzerinden hüküm kurulmalıdır.”
📌 Uygulamada Sık Karşılaşılan Sorular
| Soru | Yanıt |
|---|---|
| Evlilik sırasında erkeğe takılan altınlar kime aittir? | Kadına aittir, erkek adına takılsa dahi. |
| Kadın ziynetleri evde bırakmışsa talep edebilir mi? | Evet, bırakmış olması iade hakkını ortadan kaldırmaz. |
| Tanıkla ispat yeterli midir? | Evet, Yargıtay uygulaması tanıkla ispatı yeterli bulmaktadır. |
| Erkek “ziynetler bana verildi” diyorsa ne olur? | İspat yükü erkektedir. Teslim alındığını yazılı belgeyle kanıtlamalıdır. |
🧭 Sonuç ve Değerlendirme
Ziynet alacağı davaları, aile hukukunun en hassas noktalarından biridir. Mahkemelerin yaklaşımı, kadın lehine geniş yorumlanmakta olup, ispat külfeti makul ölçülerde değerlendirilmektedir. Tanık, düğün videosu, fotoğraf gibi delillerle hak aramak mümkündür.
