Suçta Tekerrür ve Mükerirlere Özgü İnfaz Nedir?
Tekerrür Nedir? (TCK58)
Tekerrür, daha önce işlenen bir suçun cezası kesinleştikten sonra belli bir süre içinde ikinci bir suç işlenmesidir. Suçta tekerrür, ancak ilk işlenen suç kesinleşmişse söz konusu olabilir. Suçta tekerrür hükümleri uygulanan mahkum, cezasını “mükerrirlere özgü infaz rejimi” çerçevesinde infaz eder. Tekerrür, hükümlünün ikinci kere suç işlemesi nedeniyle, ilk kez suç işleyen bir kişiye göre daha ağır bir yaptırım sistemiyle karşılaşması için TCK md. 58’de düzenlenmiştir.
TCK 58. Madde uyarınca suçta tekerrürün şartları;
- Sanığın önceden bir suç işlemiş olması ve bu suçtan verilen mahkûmiyet kararının kesinleşmiş olması gerekir.
- Sanığın yeni bir suç işlemiş olması. (Bu yeni suçun, önceki mahkumiyetin 5 yıldan fazla hapis cezası olması halinde, söz konusu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren 5 yıl içinde işlenmesi gerekir. Bu yeni suçun, önceki mahkumiyetin 5 yıldan az hapis cezası veya adli para cezasına ait bir ceza ise bu cezanın infazından itibaren 3 yıl içinde işlenmesi gerekir.
- Sanığın gerek önceki mahkumiyetinde, gerekse suçu işlediği sırada, 18 yaşını doldurmuş olması gerekir. (18 yaşını doldurmadan önce küçüklerin işledikleri suçlar hiçbir şekilde tekerrüre esas olmaz.)
- Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askeri suçlarla – diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanamayacağından, tekerrüre esas alınan suç ile sonradan işlenen suçun, suç ayrımı açısından aynı türde olması gerekir.
- Tekerrüre esas alınan önceki mahkumiyet yabancı ülke mahkemelerinde verilmiş bir karar ise ilama konu suçların kasten öldürme, kasten yaralama, yağma, dolandırıcılık uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahtecilik suçlarından birisi olması gerekir.
Tekerrür Uygulaması İçin Cezanın İnfazı Şart Mıdır ?
Tekerrür hükümlerinin uygulanması için ilk suça dair mahkumiyetin infaz edilmiş olması veya infaza verilmiş olması şart değildir, önemli olan ilk mahkumiyetin kesinleşmesidir. Hükümlü, ilk mahkumiyetinin kesinleşmesi üzerine cezanın infazı için teslim olmamış veya yakalanarak cezaevine konulamamış olabilir. Hatta infazın ertelenmesi vb. gibi kişisel hukuki nedenlerle cezasının infazı henüz başlamamış olabilir. Kanunun tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için aradığı tek kriter ilk ceza mahkumiyetinin kesinleşmesidir. İlk ceza mahkumiyeti kesinleştikten sonra cezanın infaz aşamasına gelip gelmediğinin hiçbir önemi yoktur.
Mükerrirlere Özgü İnfaz Nasıl Olur?
Tekerrüre İlişkin Hükümlerin Uygulanamayacağı Haller Nelerdir ?
- Yaş küçüklüğü,
- Genel af – Özel af,
- Eylemin suç olmaktan çıkması,
- Cezanın ertelenmesi,
- Kabahatler,
- İstisnaları bulunmakla beraber yabancı ülkelerde verilen hükümler,
- Uzlaşma,
- Dava Zamanaşımı,
- Ön Ödeme,
- Tazyik Hapsi,
- Disiplin Cezası,
- Kesin olan adli para cezaları,
- Güvenlik tedbirleri,
- Hapisten çevrilen seçenek yaptırımlar (adli para cezası hariç).
2. KEZ TEKERRÜR BOZMA
Tekerrür hükümlerinin uygulanması; daha öncede bahsettiğimiz üzere, önceden işlenen bir suç hakkında verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi halinde söz konusu olmaktadır. Böyle bir durumda Türk Ceza Kanunu’nun 58.maddesi ve hükümleri uygulama alanı bulacaktır. Bunun için ise cezanın infaz edilmiş olması şartı aranmamaktadır. Zira tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için önceki hükmün kesinleşmesi ve ikinci suçun bu kesinleşmeden sonra işlenmesi gerekmektedir. Cezanın herhangi bir surette infaz edilmş olması şartı aranmamatakdır.
İkinci kez tekrerrür hükümlerinin uygulama alanı bulması halinde hükümlü hakkında koşullu salıverilme kurumu işletilmeyecektir. Bu kuralın uygulama alanı bulabilmesi için bir takım şartların varlığı aranmaktadır. Bu şartlar sırasıyla:
1. Sanığın işlediği suçların yeni yasa dönemini kapsayan 1 Haziran 2005 tarihinden sonra işlenmiş olması gerekir.
2. İkinci suç için tekerrüre esas olarak ilk suçun esas alınması gerekmektedir.
Belirtilen koşulların oluşması halinde ikinci kez mükerrirlik hükümlerinin uygulama alanı bulacağı ve bunun sonuncunda hükümlüye ilişnkin şartlı salıverilme kurumun işetilmeyeceği kabul edilmektedir.
Türk Ceza Kanunu madde 58’de yer alan tekerrür hükümlerine niteliğine ilişkin Yargıtay’ın görüşü şu şekildedir.
Yargıtaya göre tekerrür, her ne kadar güvenlik tedbirlerine ilişkin bir kısımda yer alsa da ilgili düzenlemenin maddi ceza hukukuna ilişkindir.
Suçta Tekerrürün Sonuçları
Suçta tekerrür, sanığın işlediği ikinci suç nedeniyle daha ağır bir yaptırımla karşılaşmasına yol açar. Suçta tekerrür halinde sanık aleyhine ceza hukuku ve infaz hukuku alanında üç hukuki sonuç gerçekleşir:
- Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejimi Uygulanır: Suçta tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüye 5275 sayılı İnfaz Kanunu’nun 108. Maddesinde düzenlenen “mükerrirlere özgü infaz rejimi” uygulanır. Mükerrirlere özgü infaz rejimi, hükümlünün cezaevinde daha fazla kalmasına yol açar. Mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulandığında hükümlünün ne kadar süreyle cezaevinde kalacağı aşağıda ayrı bir başlık altında incelenmiştir.
- Seçimlik Cezalardan Hapis Cezasına Karar Verilir: Tekerrür halinde işlenen ikinci suçun (tekerrür hükümleri uygulanacak suç) cezası seçimlik olarak hapis cezası veya adli para cezası olarak öngörülmüşse, hapis cezasına hükmedilir. Hükmedilen hapis cezası adli para cezasına çevrilemez (TCK md. 58/3).
- Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanır: Tekerrür halinde cezanın infazından sonra gelmek üzere hükümlü “Denetimli Serbestlik” tedbiri uygulanmasına karar verilmelidir (TCK md. 58/6). Mahkeme sadece denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına karar vermelidir. İnfazdan sonra ne kadar süreyle denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacağına, infaz aşamasında koşullu salıverme kararı veren mahkeme tarafından kararlaştırılması gerekir.
Yerel mahkeme tarafından koşulları oluştuğu halde tekerrür hükümlerinin uygulanmasına karar verilmediği takdirde, aleyhe temyiz de yoksa, sanığın kazanılmış hakkı doğar.
2. Kez Mükerrirlere Af Gündemde Mi?
Şu an için böyle bir af gündemi bulunmamaktadır, bunlar sosyal medyada yayılan dedikodular seviyesindedir.
