Boşanma Davasından Hemen Önce Satılan Araç Mal Paylaşımına Dahil Edilir
Boşanma Öncesi Satılan Malvarlığı Değerlerinin Mal Rejimi Tasfiyesine Etkisi
🔹 1. Hukuki Çerçeve: TMK m. 229 ve “Eklenecek Değer” Kavramı
Türk Medeni Kanunu’nun 229. maddesi, eşlerden birinin mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde diğer eşin rızası olmadan yaptığı bazı karşılıksız kazandırmaları ve diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirleri edinilmiş mallara “eklenecek değer” olarak kabul etmektedir. Bu hüküm, mal kaçırma girişimlerinin tasfiyede dikkate alınmasını sağlar.
🔹 2. Emsal Olay: Boşanma Davasından Hemen Önce Satılan Araç
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 09.11.2015 tarihli, 2015/13448 E. – 2015/20074 K. sayılı kararında, boşanma davası açılmadan iki hafta önce eşlerden biri tarafından kendi adına kayıtlı aracın 3. kişiye satıldığı bir uyuşmazlık değerlendirilmiştir.
Mahkeme şu tespitte bulunmuştur:
“Davaya konu edilen aracın davalı/karşı davacı adına kayıtlı olduğu, boşanma davasından iki hafta önce kayıt maliki eş tarafından 3. kişiye satıldığı… Satışı gerçekleştiren eş, gösterdiği delillerle iddiasını kanıtlayamamıştır.”
Bu durumda, satışı yapan eşin mal rejimi tasfiyesinden kaçmak amacıyla hareket ettiği kabul edilmiş ve ispat yükünü yerine getiremediği belirtilmiştir.
🔹 3. Yargıtay’ın Gerekçeli Değerlendirmesi
Yüksek Mahkeme, TMK m.229’u esas alarak şu sonuca varmıştır:
“Alacağa konu edilen edinilmiş mal niteliğindeki aracın aynı zamanda kayıt maliki olan davalı-karşı davacı tarafından satılarak elden çıkartıldığından, TMK’nun 229. maddesi kapsamında ‘edinilmiş mallara eklenecek değer’ olarak kabul edilmelidir.”
Bu yorum, mal rejimi sona ermeden kısa bir süre önce gerçekleşen devirlerin, özellikle boşanma iradesiyle bağlantılı olması hâlinde, tasfiyeye dâhil edilmesi gerektiğini ortaya koyar.
🔹 4. İspat Yükü Kime Aittir?
Kararda ayrıca, aracın satım bedelinin tasfiyeye yansımadığına dair açıklama yapmayan ve satışın amacını gerekçelendiremeyen eşin, iddiasını ispatlayamadığı ifade edilmiştir.
TMK m.6 gereğince, “Herkes iddiasını ispatla yükümlüdür.” Bu bağlamda, mal rejiminin sona ermesinden hemen önce yapılan satışların hukuki gerekçesini ve bedelin akıbetini ispatlamak yükümlülüğü, o malı devreden eştedir.
⚖️ Sonuç: Boşanma Öncesi Satışlar Tasfiyeden Kaçış Sayılamaz
Yargıtay’ın bu kararı, boşanma davasından kısa süre önce gerçekleştirilen malvarlığı devirlerinin, mal rejimi tasfiyesinde “edilmiş mallara eklenecek değer” olarak hesaba katılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu yaklaşım, kötü niyetli devirlerin önüne geçmeyi amaçladığı gibi, diğer eşin katılma alacağı hakkının korunmasını sağlar.
📚 Emsal Karar:
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi
Tarih: 09.11.2015 – Esas No: 2015/13448, Karar No: 2015/20074
“Boşanma davasından iki hafta önce satılan araç, TMK 229 kapsamında edinilmiş mallara eklenecek değer olarak kabul edilmelidir.”