Uyuşturucu Maddelerin Kişisel Kullanım Sınırları

Uyuşturucu maddelerin kişisel kullanım sınırları, Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında hem hukuki hem de toplumsal açıdan önemli bir konudur. Bu sınırlar, bir kişinin üzerinde bulunan uyuşturucu maddenin kişisel kullanım için mi yoksa ticaret amacıyla mı bulundurulduğunu belirlemede kritik bir rol oynar. Türkiye’de bu sınırlar, kanunlarla değil, Yargıtay içtihatlarıyla şekillenmiştir. Bu makalede, uyuşturucu maddelerin kişisel kullanım sınırlarını detaylı bir şekilde ele alacak, Bursa’da yaşanan örnek vakalara yer verecek ve konuya ilişkin 30 adet sıkça sorulan soruya yanıt vereceğiz

Uyuşturucu Maddelerin Kişisel Kullanım Sınırı Nedir?

Kişisel kullanım sınırı, bir bireyin üzerinde ya da hakimiyet alanında bulunan uyuşturucu veya uyarıcı maddenin miktarının, yalnızca kendi kullanımı için mi yoksa ticari amaçlarla mı bulundurulduğunu ayırt etmek için kullanılan bir kriterdir. TCK’nın 188. maddesi uyuşturucu madde ticareti suçunu, 191. maddesi ise kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu düzenler. Bu iki suç arasındaki ayrım, maddenin miktarı, ele geçiriliş şekli, kişinin ekonomik durumu ve diğer delillerle belirlenir.

Kişisel kullanım miktarı, kişinin fiziksel ve ruhsal yapısına, maddenin türüne, niteliğine ve kalitesine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, Adli Tıp Kurumu’nun mütalaalarına göre, esrar kullanıcıları genellikle günde 1-1,5 gram esrar tüketir ve bu miktar, birkaç aylık ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yanlarında bulunabilir.

Yargıtay’ın Belirlediği Kişisel Kullanım Sınırları

Yargıtay kararlarına göre, bazı uyuşturucu maddeler için kişisel kullanım sınırları şu şekildedir:

• Esrar: Yıllık 600-700 gramın üzerindeki miktarlar genellikle ticaret amacıyla bulundurma olarak kabul edilir. Ancak, 1 kilograma kadar esrarın kişisel kullanım kapsamında değerlendirildiği durumlar da vardır.
• Eroin ve Kokain: 20 gram ve üzeri miktarlar ticaret amacı taşıdığına işaret eder.
• Sentetik Haplar: 50 adet ve üzeri haplar genellikle ticaret kastı olarak değerlendirilir.
• Metamfetamin: 10 gramın üzerindeki miktarlar ticaret amacıyla bulundurma olarak görülür.
• Bonzai (Sentetik Kannabinoid): 21 gramın üzeri ticaret, 7,3 gram ve altı ise kişisel kullanım olarak kabul edilebilir.
• Hint Keneviri: 20 kök ve üzeri ticaret kastına işaret eder.
• Lyrica ve Galara (Pregabalin): Reçetesiz bulundurulması yasaktır ve reçetede belirtilen miktarın üzerindeki kullanım sınır aşımı olarak değerlendirilir.

Bu sınırlar, Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına dayanır ve mahkemeler, sanığın amacı, maddenin miktarı, paketleme şekli ve diğer delilleri dikkate alarak karar verir.

Bursa’da Uyuşturucu Maddelerle İlgili Örnek Vakalar

Bursa, Türkiye’nin en büyük şehirlerinden biri olarak, uyuşturucu madde kullanımı ve ticaretiyle ilgili çeşitli vakalara sahne olmuştur. Aşağıda, Bursa’da yaşanan ve kişisel kullanım sınırı tartışmalarını içeren bazı örnek olaylar sunulmaktadır:

Vaka 1: Osmangazi’de Esrar Bulundurma Davası

2023 yılında Osmangazi ilçesinde, bir şahsın evinde yapılan aramada 650 gram esrar ele geçirildi. Şahıs, esrarı kişisel kullanımı için bulundurduğunu iddia etti. Mahkeme, Yargıtay’ın 600-700 gramlık sınırını dikkate alarak ve şahsın ekonomik durumu ile sabit bir işte çalışmadığını göz önünde bulundurarak, eylemin kişisel kullanım kapsamında olduğuna karar verdi. Sanık, TCK 191 uyarınca 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıyla yargılandı ve denetimli serbestlik tedbiri uygulandı.

Vaka 2: Nilüfer’de Bonzai Operasyonu

Nilüfer’de 2024 yılında bir araçta yapılan aramada, 25 gram bonzai bulundu. Şüpheli, maddenin kişisel kullanım için olduğunu savundu. Ancak, bonzainin satışa hazır kilitli poşetlerde bulunması ve şüphelinin evinde paketleme malzemeleri ele geçirilmesi, ticaret kastı olduğuna işaret etti. Yargıtay’ın 21 gramlık sınırını aşan miktar ve ek deliller nedeniyle şüpheli, TCK 188 uyarınca uyuşturucu madde ticareti suçundan 20 yıldan 30 yıla kadar hapis cezasıyla yargılandı.

Vaka 3: Yıldırım’da Eroin Fişekleri

Yıldırım ilçesinde 2022’de bir şahsın üzerinde 15 fişek halinde 18 gram eroin bulundu. Şüpheli, eroini kişisel kullanımı için aldığını belirtti. Ancak, fişeklerin satışa hazır şekilde paketlenmiş olması ve şüphelinin ekonomik durumunun bu miktarı kişisel kullanım için almaya uygun olmaması, mahkeme tarafından ticaret kastı olarak değerlendirildi. Şüpheli, ağır ceza mahkemesinde yargılandı ve cezası artırıldı.

Vaka 4: Kestel’de Sentetik Haplar

Kestel’de 2025 yılında bir evde yapılan aramada 45 adet sentetik hap ele geçirildi. Şüpheli, hapları kişisel kullanımı için bulundurduğunu savundu. Mahkeme, Yargıtay’ın 50 adetlik sınırını dikkate alarak ve ek delil bulunmaması nedeniyle eylemi kişisel kullanım kapsamında değerlendirdi. Şüpheli, Asliye Ceza Mahkemesi’nde TCK 191 kapsamında yargılandı.

Bu vakalar, Bursa’da uyuşturucu madde davalarında kişisel kullanım sınırlarının nasıl değerlendirildiğini göstermektedir. Mahkemeler, maddenin miktarı kadar, ele geçiriliş biçimi, şüphelinin beyanları ve ek delilleri de dikkate alır.

Uyuşturucu Madde Suçlarında Hukuki Süreç

Uyuşturucu madde suçları, Türkiye’de ciddi yaptırımlara tabidir. Aşağıda, bu suçların hukuki süreçleri özetlenmiştir:

• Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurma (TCK 191): 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülür. Kamu davasının açılmasının ertelenmesi (5 yıl) veya denetimli serbestlik gibi alternatif yaptırımlar uygulanabilir. Ceza, adli para cezasına çevrilemez.
• Uyuşturucu Madde Ticareti (TCK 188): 20 yıldan 30 yıla kadar hapis cezası ve 2.000 günden 20.000 güne kadar adli para cezası verilir.
• Görevli Mahkeme: Kullanım suçları Asliye Ceza Mahkemesi’nde, ticaret suçları ise Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülür.
• Etkin Pişmanlık: TCK 192’de düzenlenen etkin pişmanlık, suçun ortaya çıkmasına katkı sağlayan sanıklar için ceza indirimi sağlar.
• Denetimli Serbestlik: Kullanım suçlarında sıkça uygulanır, ancak yükümlülüklerin ihlali cezaya hükmedilmesine yol açar.

Kişisel Kullanım Miktarları: Uyuşturucu Türlerine Göre Değerlendirme

Uyuşturucu Türü	Yaklaşık Kişisel Kullanım Sınırı	Açıklama
Esrar (Hint Keneviri)	5–15 gram	Bağımlılık öyküsü varsa 20 grama kadar kabul edilebiliyor.
Eroin	0.5–2 gram	1 gramın üzeri çoğu zaman ticaret şüphesi doğurur.
Metamfetamin (Kristal)	0.5–1.5 gram	1 gram ve üzeri ticaret olarak değerlendirilmeye yatkındır.
Kokain	0.5–1 gram	0.5 gram üzeri riskli bölgeye girer.
Ecstasy (Hap)	1–2 adet	2 adet üzeri durumlarda ticaret yönü araştırılır.
Sentetik Kannabinoid	0.3–2 gram	“Bonzai” olarak bilinir.

Not: Bu sınırlar yasal olarak belirlenmiş değildir. Uygulamadaki emsal kararlar ışığında ortalama değerlerdir.