Fetö Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru
KHK ile İhraç Edilen Kamu Görevlilerinin Hukuki Süreci ve Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Yolu
Olağanüstü hal (OHAL) döneminde yayımlanan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ile çok sayıda kamu görevlisi görevlerinden uzaklaştırılmıştır. Bu ihraçlar, çoğunlukla FETÖ/PDY yapılanmasıyla ilişkilendirilmiş ve idari kararlarla gerçekleştirilmiştir. Ancak mahkemelerce kesinleşmiş bir ceza hükmü olmaksızın yapılan bu işlemler, temel hak ve özgürlüklerin ihlali niteliği taşımaktadır. Bu yazımızda KHK ile ihraç edilen memurların hukuki hakları, başvuru yolları ve Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru süreci detaylı biçimde ele alınacaktır.
ANAYASA MAHKEMESİNE BAŞVURU S.S.S MAKALEMİZ İÇİN TIKLAYIN
KHK İle İhraçlarda Uygulanan Temel Kriterler
Kamu görevinden çıkarma işlemleri çoğunlukla aşağıdaki kriterlere dayandırılmıştır:
- Bank Asya veya benzeri FETÖ bağlantılı şirketlere maddi destek sağlamak,
- Örgütle ilişkili sendika ve derneklere üyelik,
- ByLock uygulaması kullanmak,
- Kimse Yok Mu Derneği’ne düzenli bağışta bulunmak,
- Örgüt sohbetlerine veya ev toplantılarına katılmak,
- Himmet adı altında yardım toplamak veya vermek,
- Örgüt üyelerinin ifadelerinde ismin geçmesi,
- FETÖ yurtlarında kalmış olmak.
Bu kriterlerin tek başına somut bir suça delalet etmediği durumlarda kişilerin terör örgütü mensubu ilan edilmesi ve ihraç edilmeleri açıkça hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmaz.
Ceza Yargılaması Olmaksızın İhraç Edilmesi Hukuka Aykırıdır
Kişi hakkında herhangi bir ceza davası açılmamış ya da mahkeme kararıyla suçluluğu sabit olmamışsa, yalnızca istihbari bilgiler veya soyut iddialarla kamu görevinden çıkarılması Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınan masumiyet karinesi ile çelişmektedir. Bu nedenle, KHK ile gerçekleştirilen bu tür ihraçlara karşı idare mahkemelerinde iptal davası açmak mümkündür.
İptal Davası ve Yargı Süreci Nasıl İşler?
Haksız yere görevden ihraç edilen kamu personelleri, idari işlemin tebliğinden itibaren 60 gün içinde görev yaptıkları yerdeki idare mahkemelerinde iptal davası açabilirler. Açılan davalarda ayrıca yürütmenin durdurulması talebinde bulunularak, dava sonuçlanana kadar ihraç kararının uygulanması engellenebilir.
Eğer dava reddedilirse, kararın tebliğinden sonra 15 gün içinde Bölge İdare Mahkemesi’ne istinaf başvurusu yapılabilir. İstinaf aşamasında da olumsuz karar alınması hâlinde dosya Danıştay incelemesine taşınabilir. Danıştay veya Bölge İdare Mahkemesi tarafından verilen kesin kararlar, yargı yolunun tüketildiği anlamına gelir.
Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Süreci
Tüm yargı yolları tükendikten sonra başvurulabilecek son hukuki yol, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvurudur. Bu başvuru:
- Anayasa Mahkemesi’nin internet sitesinden indirilebilen bireysel başvuru formu doldurularak,
- Başvuru harcı yatırılarak,
- Gerekçeli karar ve ilgili belgelerle birlikte
yapılmaktadır.
Bireysel başvuruda temel dayanak, temel hak ve özgürlüklerin Anayasa veya Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamında ihlal edilmiş olmasıdır.
SONUÇ
KHK ile kamu görevinden ihraç edilen memurlar açısından yargı süreci uzun ve karmaşık olsa da, hukukun üstünlüğü ilkesi gereği her aşamada adil yargılanma ve hak arama yolları mevcuttur. Ceza yargılaması yapılmadan yalnızca soyut iddialarla ihraç edilen kişiler, idare mahkemelerinde ve Anayasa Mahkemesi nezdinde haklarını arayabilirler. Bu süreçte, hukuki destek almak ve başvuru sürelerini kaçırmamak oldukça önemlidir.
Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Formu Nasıl Doldurulur? (2025 Güncel Rehber)
Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmak isteyen kişiler için başvuru formunun doğru ve eksiksiz şekilde doldurulması hayati öneme sahiptir. Başvuru sürecinin ilk adımı, Anayasa Mahkemesi’nin resmi internet sitesinden bireysel başvuru formunu elektronik formatta indirmekle başlar. Ancak bu form yalnızca Adobe Acrobat Reader DC programı aracılığıyla açılabilir ve doldurulabilir.
Başvuru Formunun Temel Özellikleri
- Formun boyutu: Standart olarak 9 sayfa olup en fazla 10 sayfaya kadar uzatılabilir.
- Sayfa ekleme: 4. ve 8. sayfanın alt kısmında yer alan “Açıklama Sayfası Ekle” butonu ile yapılır.
- Kabul edilen format: Elektronik ortamda doldurulan form, imzalanarak yazıcıdan alınmalı veya dijital ortamda saklanmalıdır.
Adım Adım Bireysel Başvuru Formu Doldurma Rehberi
1. Gerekli Belgeleri ve Formları Edinin
- Öncelikle örnek başvuru formunu ve ardından boş başvuru formunu indiriniz.
- İlgili link: Anayasa Mahkemesi Başvuru Formu
- Boş form 9 sayfa olup, örnek form genellikle 14 sayfadır; çünkü ek açıklama sayfaları eklenmiştir.
2. Kişisel Bilgileri Eksiksiz Doldurun
- Başvurucu sayısı, başvuru tarihi, varsa daha önce yapılmış başvurunun numarası yazılır.
- T.C. kimlik numarası, ad-soyad, anne-baba adı, telefon, e-posta gibi kişisel bilgiler girilir.
- Eğer başvuru vekil aracılığıyla yapılıyorsa vekile ait bilgiler de ayrıca girilmelidir.
3. Olay ve Hak İhlalleri Bölümünü Doldurun
- 4-6. sayfalar arasında yer alan “Olay ve Olgular” bölümü, başvuruya konu olayların kronolojik sırayla anlatıldığı kısımdır.
- Her bir olay tek tek anlatılmalı, örnek formdan sadece sizinle ilgili bölümler seçilerek bireysel formunuza uyarlanmalıdır.
- Gerekirse sayfa ekleyerek açıklamalar devam ettirilebilir. Fazladan eklenen ama kullanılmayan sayfalar, “Son Açıklama Sayfasını Sil” butonuyla kaldırılabilir.
4. Dizi Pusulası ve EK’ler Nasıl Hazırlanır?
- 1. sayfadaki “D. Başvuru Dizi Pusulası” alanı, formda geçen belgelerin sıralandığı listedir.
- Örneğin:
- Ek-1: OHAL Komisyonuna Yapılan Başvuru
- Ek-2: İlgili İdari Karar
- Ek-3: İddianame
- Her bir ek, ayrı dosya olarak numaralandırılmalı ve sıralanmalıdır. Örn: “3/100” (3. sayfa, 100 toplam sayfa)
5. Hak İhlalleri Bölümünü Yazarken Nelere Dikkat Edilmeli?
- Formun 7–12. sayfaları arasında yer alan kısımda, hangi anayasal hakkın hangi gerekçeyle ihlal edildiği açıkça belirtilir.
- Sadece sizi ilgilendiren hak iddiaları yer almalıdır. Örneğin; ByLock kullanımıyla ilgili iddia yoksa bu hak ihlali formda yer almamalıdır.
- Her bir ihlal başlığı, somut olayla bağlantılı şekilde özlü ve net biçimde açıklanmalıdır.
6. Diğer Bilgiler ve Sonuç Talepleri
- V. Diğer Bilgiler kısmında mazeret, tedbir talebi, gizlilik veya adli yardım isteniyorsa detaylı olarak yazılır.
- VI. Sonuç Talepleri bölümünde ihlalin tespiti, yeniden yargılama ya da maddi/manevi tazminat talepleri belirtilir.
- En sonunda tarih, isim ve imza kısmı doldurularak form tamamlanır.
Başvuruya Eklenmesi Gereken Belgeler
| Belge | Açıklama |
|---|---|
| Nüfus cüzdanı fotokopisi | Zorunludur. Eksikse başvuru reddedilir. |
| Harç makbuzu | Adli yardım talep edilmemişse eklenmelidir. |
| Yargı kararları | Danıştay, Bölge İdare veya ilk derece kararları |
| Duruşma tutanakları, iddianame, karar örnekleri | UYAP Vatandaş üzerinden alınabilir |
| 10 sayfalık “Başvuruya İlişkin Açıklama” | Hak ihlallerine dair gerekçelerin özetlendiği yazıdır. |
| EK belgeler (Ek-14–17 vb.) | Sadece başvurucuya ait olmalı; diğer kişilere ilişkin sayfalar çıkarılmalı |
Başvuru Nereye ve Nasıl Yapılır?
Bireysel başvuru;
- Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru merkezine,
- Bulunduğunuz yer Cumhuriyet Başsavcılıklarına,
- Yurt dışındaki konsolosluk ve büyükelçiliklere yapılabilir.
Ayrıca başvuru sürecine ilişkin resmi broşür ve sıkça sorulan sorulara şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
👉 https://www.anayasa.gov.tr/media/6570/bb_brosur.pdf
SONUÇ
Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru, ciddi hak ihlallerine karşı başvurulabilecek en etkili iç hukuk yollarından biridir. Ancak başvurunun kabul edilebilir bulunabilmesi için başvuru formunun eksiksiz, sistematik ve kişiselleştirilmiş şekilde doldurulması gerekir. Formu doldururken her ayrıntıya dikkat etmek ve başvurunun dayanaklarını hukuki belgelerle desteklemek büyük önem taşır.
FETÖ Gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Nasıl Yapılır? (2025 Güncel Rehber)
FETÖ gerekçesiyle görevinden ihraç edilen kamu görevlileri, tüm olağan kanun yolları tüketildikten sonra Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yaparak haklarını arayabilirler. Bu süreçte, başvuru formunun eksiksiz doldurulması, gerekli belgelerin hazırlanması ve usule uygun başvuru yapılması büyük önem taşır.
1. Bireysel Başvuru Formu ve Taleplerin Hazırlanması
Anayasa Mahkemesi’ne yapılacak başvuruda, bireysel başvuru formunun doldurulmasının ardından mutlaka “talep ve sonuç” bölümü oluşturulmalıdır. Bu kısımda:
- Maddi ve manevi tazminat talepleri yer almalı,
- Başvuruya eklenecek EK belgeler tarih sırasına göre sıralanmalı,
- Başvuru avukat aracılığıyla yapılıyorsa, vekaletname başvuru dosyasına eklenmelidir.
2. 2025 Yılı Başvuru Harcı Ne Kadar?
Bireysel başvuru için yatırılması gereken maktu harç bedeli, 2025 yılı itibarıyla 5.064,40 TL olarak belirlenmiştir.
Eğer başvuru adli yardım talebiyle yapılıyorsa, bu durum başvuru formunun ilgili kısmında açıkça belirtilmeli ve şu belgeler mutlaka eklenmelidir:
- SGK hizmet dökümü (gelir elde edilmediğini gösterir belge),
- Varsa muhtaçlık durumunu kanıtlayan diğer evraklar.
3. Başvuru Nereye Yapılır? Başvuru Yolları
Hazırlanan bireysel başvuru formu ve ekleri, şu yollardan biriyle resmî olarak teslim edilebilir:
| Başvuru Noktası | Uygunluk Durumu |
|---|---|
| Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Bürosu | ✅ Uygun |
| Cumhuriyet Başsavcılıkları | ✅ Uygun |
| İlgili Mahkemeler | ✅ Uygun |
| Yurt dışı temsilcilikler (konsolosluk vb.) | ✅ Uygun |
| Kargo, posta, e-posta ile gönderim | ❌ Uygun değil |
Başvuru yalnızca elden teslim yoluyla veya resmi aracılarla yapılabilir. Posta veya e-posta ile yapılan başvurular geçersiz sayılır.
4. Anayasa Mahkemesi Başvuruları Nasıl İnceler?
İnceleme Sürecinin İşleyişi
Bireysel başvurular başvuru sırasına göre incelemeye alınır. Ancak özel öneme haiz ya da acil durum içeren başvurular öne çekilerek öncelikli olarak incelenebilir.
Mahkemenin Yetkileri ve Süreci
Anayasa Mahkemesi, başvuruya ilişkin şu adımları atabilir:
- Mahkemelerden veya kamu kurumlarından bilgi ve belge talep edebilir.
- Talep edilen belgelerin başvurucu tarafından sunulmaması halinde ret kararı verilebilir.
- Gerekirse duruşma yapılmasına karar verilebilir.
- Duruşma yapılması halinde, başvurucu ve varsa vekiline bilgi verilir.
- Olağan dışı durumlarda tanık dinleme, bilirkişi atama ya da keşif işlemleri yapılabilir.
5. Başvurular Kim Tarafından İncelenir?
Anayasa Mahkemesi bireysel başvuruları kendi bünyesinde kurulu olan komisyonlar ve bölümler aracılığıyla değerlendirir. Bu yetki, 2010 Anayasa değişikliği ile Anayasa Mahkemesi’ne verilmiştir.
Anayasa m. 148/3 şu şekildedir:
“Herkes, Anayasada güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilir.”
6. Bireysel Başvurunun Özelliği Nedir?
Bireysel başvuru yolu, itiraz, istinaf, temyiz gibi olağan kanun yollarından farklıdır. Anayasa Mahkemesi’nin yaptığı inceleme:
- Hukuka uygunluk veya yerindelik denetimi değildir.
- Sadece temel hak ve özgürlüklerin ihlal edilip edilmediği ve
- Olağan kanun yollarının bu ihlalleri önleyip önlemediği değerlendirilir.
Bu durum, Anayasa m. 148/4 ile açıklanmıştır:
“Bireysel başvuruda, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme yapılamaz.”
SONUÇ
FETÖ gerekçesiyle kamu görevinden çıkarılan bireyler için Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı, adaletin yeniden tesis edilmesi adına son derece kıymetli bir yoldur. Ancak bu yolun etkili şekilde kullanılabilmesi için:
- Başvuru sürecinin tüm detaylarına hâkim olunmalı,
- Gerekli belgeler eksiksiz sunulmalı,
- Başvuru usule uygun yapılmalıdır.
Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvurularda amacı, başvurucunun temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edilip edilmediğini incelemek ve adil bir çözüm sunmaktır.